فورفیتینگ و فاکتورینگ در تامین مالی

فاکتورینگ (Factoring) یکی دیگر از روش‌های تأمین مالی است که به ویژه برای شرکت‌هایی که نیاز به نقدینگی سریع دارند، استفاده می‌شود. در این روش، یک شرکت (فروشنده یا صادرکننده) حساب‌های دریافتنی خود (مثلاً فاکتورها یا اسناد فروش) را به یک شرکت ثالث (فاکتورر یا عامل) می‌فروشد.

شرکت فاکتورر، که معمولاً یک مؤسسه مالی یا بانک است، بلافاصله بخشی از مبلغ فاکتور (معمولاً بین ۷۰% تا ۹۰%) را به فروشنده پرداخت می‌کند و پس از دریافت وجه از مشتری نهایی، بقیه مبلغ را (با کسر کارمزد و هزینه‌های مربوطه) به فروشنده می‌پردازد.

فورفیتینگ (Forfaiting) یک روش تأمین مالی در تجارت بین‌الملل است که در آن یک فروشنده (صادرکننده) اسناد پرداختی آینده (مانند چک‌ها، حواله‌ها یا سفته‌ها) را به قیمتی کمتر از ارزش اسمی آن‌ها به یک خریدار ثالث (معمولاً بانک یا یک مؤسسه مالی) می‌فروشد. به این ترتیب، صادرکننده بلافاصله پول خود را دریافت می‌کند و از ریسک عدم پرداخت در آینده خلاص می‌شود.

این روش معمولاً در معاملات بزرگ و با مبالغ سنگین که شرایط پرداخت طولانی دارند استفاده می‌شود. یکی از مزایای اصلی فورفیتینگ این است که صادرکننده تمام ریسک‌های مربوط به عدم پرداخت را به خریدار ثالث منتقل می‌کند.

برای مثال، اگر یک شرکت ایرانی کالایی به یک کشور دیگر صادر کند و مشتری در کشور مقصد تعهد پرداخت داشته باشد، شرکت صادرکننده می‌تواند این تعهدات پرداختی را از طریق فورفیتینگ به یک بانک بفروشد و پول خود را به‌سرعت دریافت کند، در حالی که بانک خریدار، ریسک عدم پرداخت را به عهده می‌گیرد.

خریدار فورفیتینگ معمولاً از مشتری کارمزدی بابت این خدمت دریافت می‌کند، و هزینه‌های مربوط به بهره و ریسک‌های اعتباری را نیز در قیمت خرید اسناد پرداختی محاسبه می‌کند.

تفاوت‌های اصلی بین فورفیتینگ و فاکتورینگ:

1. نوع معامله:

– فورفیتینگ معمولاً در معاملات بین‌المللی و برای اسناد پرداختی بزرگ و با سررسید طولانی‌مدت استفاده می‌شود.

– فاکتورینگ بیشتر برای معاملات داخلی و برای تأمین نقدینگی از حساب‌های دریافتنی کوتاه‌مدت استفاده می‌شود.

2. نوع دارایی مالی:

– در فورفیتینگ، دارایی‌های مالی شامل اسناد پرداختی بلندمدت مانند چک‌ها یا سفته‌ها می‌شود.

– در فاکتورینگ، دارایی‌های مالی شامل حساب‌های دریافتنی کوتاه‌مدت یا فاکتورها می‌شود.

3. انتقال ریسک:

– در فورفیتینگ، ریسک عدم پرداخت به طور کامل به خریدار (بانک یا مؤسسه مالی) منتقل می‌شود.

– در فاکتورینگ، بسته به نوع قرارداد، ممکن است ریسک عدم پرداخت همچنان بر عهده فروشنده باقی بماند (فاکتورینگ با حق رجوع) یا به عامل منتقل شود (فاکتورینگ بدون حق رجوع).

۴.استفاده از بازار:

– فورفیتینگ بیشتر در بازارهای بین‌المللی و در صادرات استفاده می‌شود.

– فاکتورینگ در بازارهای داخلی و برای شرکت‌های کوچک و متوسط که نیاز به تأمین مالی سریع دارند، رایج است.

نویسنده : فاطمه اندی کارشناس قراردادها

دفتر حقوقی دکتر فرهنگ پور

۰۲۱۹۱۶۹۳۳۱۹